Σε όλους σχεδόν έχει τύχει κάποια στιγμή να νιώσουμε το στόμα μας να στεγνώνει και το λαιμό μας ξηρό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μετά από κάποιο διάστημα, η κατάσταση επανέρχεται στο φυσιολογικό και έτσι δεν δίνουμε ιδιαίτερη σημασία σε αυτό που μας συνέβη. Ξέρετε όμως πως όταν το σάλιο στο στόμα δεν είναι επαρκές, εκτός από τα δυσάρεστα συμπτώματα και τη δυσφορία που προκαλεί, μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα κυρίως στη στοματική κοιλότητα;
Τι μπορεί να φταίει όμως; Χίλιοι δυο λόγοι ευθύνονται για τη ξηροστομία, από τα φάρμακα που παίρνετε μέχρι το άγχος σας. Οι σημαντικότερες αιτίες συνοψίζονται στην παρακάτω λίστα:
- Φάρμακα( ψυχοφάρμακα, αντιισταμινικά, διουρητικά κ.ά)
- Γήρανση
- Καταστάσεις που προκαλούν αφυδάτωση όπως πυρετός, έμετοι, αυξημένη εφίδρωση, μειωμένη πρόσληψη υγρών
- Χρόνια πάθηση των νεφρών, αναιμίες, νοσήματα των σιαλογόνων αδένων
- Σακχαρώδης διαβήτης και παθήσεις θυρεοειδούς αδένα
- Το κάπνισμα
- Αναπνοή από το στόμα και όχι από τη μύτη
- Η ακτινοβόληση στην περιοχή του στόματος και του τραχήλου
Πώς θα καταλάβω όμως ότι έχω ξηροστομία; Όταν δεν υπάρχει ικανοποιητική ποσότητα σάλιου στο στόμα, μπορεί να νιώθετε το στόμα σας στεγνό και το λαιμό σας ξηρό. Επίσης παρατηρείται δυσκολία στη μάσηση ,στην κατάποση και στην ομιλία. Το αίσθημα της δίψας είναι εντονότερο ,όπως και το αίσθημα του καύσου και του τσουξίματος. Τέλος πιθανόν να νιώθετε τα χείλη σας να κολλάνε μεταξύ τους και τη γλώσσα σας να κολλάει στον ουρανίσκο.
Οι επιπτώσεις στην υγεία μας. Το σάλιο εκκρίνεται από τους σιελογόνους αδένες και έχει πολλαπλό ρόλο στη λειτουργία του στόματος. Καταρχάς βοηθά στη μάσηση, στη κατάποση και στη πέψη των τροφών και ξεπλένει το στόμα και τα δόντια από τα υπολείμματα του φαγητού. Όταν όμως το σάλιο δεν παράγεται σε επαρκή επίπεδα τα ούλα και ο βλεννογόνος αφυδατώνονται, στεγνώνουν και γίνονται πιο επιρρεπή σε τραυματισμούς. Σαν αποτέλεσμα οι ξηροστομικοί ασθενείς υποφέρουν συχνότερα από άφθες, μυκητιάσεις και γενικά μολύνσεις στο στόμα. Το γεγονός, επίσης, ότι όσοι υποφέρουν από ξηροστομία καταναλώνουν πολλές καραμέλες και αναψυκτικά ή χυμούς προκειμένου να υγράνουν το στόμα τους, έχει καταστροφικές συνέπειες για τα δόντια. Επιπλέον η άσχημη αναπνοή είναι ένα από τα συνηθισμένα προβλήματα των ασθενών με ξηροστομία λόγω της μειωμένης ροής του σάλιου. Τέλος οι οδοντοστοιχίες (μασέλες) στους ξηροστομικούς ασθενείς έχουν μικρότερη συγκράτηση.
Πώς να αντιμετωπίσω την ξηροστομία; Η αντιμετώπιση της ξηροστομίας γίνεται ανά περίπτωση, ανάλογα με την αιτία που έχει δημιουργήσει το πρόβλημα. Επομένως το πρώτο βήμα για την θεραπεία της είναι η σωστή διάγνωση της αιτιολογίας της είτε από τον οδοντίατρο είτε από τον ιατρό. Με φυσικούς τρόπους μπορείτε μόνοι σας να μειώσετε τα συμπτώματα της ξηρότητας με τη κατανάλωση περισσότερων υγρών(αλλά όχι όξινων) και με τη μάσηση τσίχλας χωρίς ζάχαρη. Αποφύγετε τον καφέ και το αλκοόλ και ελαττώστε το κάπνισμα. Προτιμήστε ροφήματα όπως πράσινο τσάι και χαμομήλι. Συνδυαστικά με όσα αναφέρθηκαν, πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό ή οδοντίατρο, ειδικά στοματικά διαλύματα και τεχνητό σάλιο σε μορφή spray θα βοηθήσουν πολύ στη διατήρηση ενός υγρού στοματικού περιβάλλοντος. Σε κάποιους ασθενείς δίνεται και φαρμακευτική αγωγή για υποβοήθηση της λειτουργίας των σιελογόνων αδένων.
Συμπέρασμα: η ξηροστομία πέρα από τη δυσφορία που προκαλεί, επιδεινώνει το πρόβλημα της τερηδόνας, της ουλίτιδας και της περιοδοντίτιδας και συντελεί στην ανάπτυξη στοματικών μολύνσεων. Γι αυτό καλό είναι να επισκέπτεστε τον οδοντίατρό σας κάθε 2-3 μήνες ώστε με φθοριώσεις και προληπτικές εμφράξεις να καταπολεμήσετε τις ανεπιθύμητες συνέπειες του ξηρού στόματος.
ΛΥΚΟΤΣΕΤΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ
Οδοντίατρος