Συχνά οι παθήσεις του περιοδοντίου καθώς και οι εκτεταμένες τερηδονικές βλάβες οδηγούν σε απώλεια ενός ή περισσοτέρων δοντιών. Προς αποφυγή επακόλουθων προβλημάτων όπως η διαταραχή της σύγκλεισης, η υπερέκφυση και η μετακίνηση ανταγωνιστών ή γειτονικών δοντιών ,το δόντι που χάνεται πρέπει να αντικαθίσταται άμεσα. Υπάρχουν δύο λύσεις για την αντικατάσταση ενός απολεσθέντος δοντιού:. η τοποθέτηση μονήρους οδοντικού εμφυτεύματος και η τοποθέτηση ακίνητης γέφυρας με στηρίγματα τα γειτονικά δόντια. Σκοπός του εν λόγω άρθρου είναι να αναλυθούν τα πλεονεκτήματα και μη της κάθε μεθόδου καθώς και το πότε επιλέγεται ο ένας ή ο άλλος τρόπος. Οι γέφυρες έχουν χρησιμοποιηθεί ορθώς για πάρα πολλά χρόνια, αλλά τα εμφυτεύματα έχουν πια τεράστια ποσοστά επιτυχίας, ενώ η χρήση τους άλλαξε την Οδοντιατρική ριζικά.
Γιατί να επιλέξω μια οδοντική γέφυρα ;
Πρόκειται για μια ακίνητη κατασκευή ,η οποία δεν ξεκολλά από το στόμα , περιλαμβάνει 3 δόντια και πάνω , αναπαριστά τόσο σε σχήμα όσο και σε χρώμα το δόντι που χάθηκε , στηρίζεται και προσκολλάται στα γειτονικά δόντια . Το υλικό κατασκευής της ποικίλει από μέταλλο-κεραμικό, ζιρκόνιο, όλοκεραμικό και ενισχυμένο ρητινώδες. Η πρόγνωσής της κυμαίνεται στα 10-15 χρόνια με απαραίτητη προϋπόθεση τη συμμόρφωση του ασθενή στη σχολαστική στοματική υγιεινή.
Ένας βασικός λόγος που επιλέγεται η γέφυρα ως θεραπεία εκλογής είναι το ότι δεν απαιτεί χειρουργική επέμβαση η τοποθέτηση της. Γίνεται πιο εύκολα ,πιο γρήγορα στο ιατρείο, χωρίς το ρίσκο μετεγχειρητικών επιπλοκών. Ένας δεύτερος λόγος είναι το χαμηλότερο κόστος σε σχέση με το εμφύτευμα. Βέβαια εάν προκληθεί βλάβη στα δόντια στηρίγματα, σε βάθος χρόνου η γέφυρα είναι η ακριβότερη επιλογή.
Η γέφυρα ενδείκνυται, επίσης, όταν τα παρακείμενα του κενού χώρου δόντια έχουν υποστεί μεγάλες αποκαταστάσεις (μεγάλα σφραγίσματα ή ανασυστάσεις), γιατί με τις στεφάνες που θα καλυφθούν τα προφυλάσσουμε από μελλοντικά σπασίματα. Ακόμα όταν τα δόντια έχουν αυξημένη κινητικότητα λόγω περιοδοντικών βλαβών, τότε ενώνοντάς τα τα ναρθηκοποιούμε προσφέροντας ακινητοποίηση που θα παρατείνει το χρόνο ζωής τους στο στόμα. Τέλος όταν στην πρόσθια περιοχή έχουμε δυσχρωμικά δόντια, τότε καλύπτοντάς τα έχουμε καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Γενικότερα, όταν για οποιοδήποτε λόγο τα δόντια που βρίσκονται δίπλα από το κενό (χαμένο δόντι) χρειάζονται κάλυψη για αισθητικούς ή λειτουργικούς λόγους, τότε προτιμούμε την κατασκευή γέφυρας.
Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπου κάποιες ασθένειες ή συνήθειες εμποδίζουν την τοποθέτηση εμφυτευμάτων ή ελαχιστοποιούν την διάρκεια ζωής τους όπως, π.χ. ανεξέλεγκτος διαβήτης, ασθενείς που λαμβάνουν διφωσφονικά φάρμακα, ασθενείς σε χημειοθεραπεία ,κάπνισμα κ.λ.π. οπότε η λύση της γέφυρας είναι πιο προσιτή.
Τα Πλεονεκτήματα μιας ακίνητης αποκατάστασης (γέφυρα) επομένως είναι:
- Σύντομος χρόνος κατασκευής
- Χαμηλότερο κόστος
- Δεν απαιτεί χειρουργική διαδικασία
Ενώ τα Μειονεκτήματά της είναι:
- Απαιτεί τον εκτροχισμό των γειτονικών δοντιών
- Έχει μικρότερη διάρκεια ζωής από το εμφύτευμα
- Όταν μια γέφυρα αποτύχει, αυτό συνήθως σημαίνει και την απώλεια ενός δοντιού στηρίγματος
- Απαιτεί σχολαστική στοματική υγιεινή
Γιατί να επιλέξω ένα οδοντικό εμφύτευμα;
Τo οδοντικό εμφύτευμα έχει τη μορφή μικρής βίδας κατασκευασμένης από τιτάνιο υψηλής ποιότητας και καθαρότητας. Το τιτάνιο είναι μέταλλο απόλυτα βιοσυμβατό και εύκολα αποδεκτό από τον οργανισμό. Το οδοντικό εμφύτευμα τοποθετείται εντός του οστού της γνάθου και με την πάροδο του χρόνου, ενσωματώνεται (οστεοενσωματώνεται) στο φατνιακό οστό. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η διαδικασία επούλωσης μπορεί να διαρκέσει 3 -4 μήνες. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, μια στεφάνη ή γέφυρα μπορεί να τοποθετηθεί με ασφάλεια πάνω στο εμφύτευμα.
Ήδη από το 1943 τοποθετήθηκαν τα πρώτα εμφυτεύματα σε ασθενείς αλλά το γεγονός, που άνοιξε τη νέα εποχή των στοματικών εμφυτευμάτων ήταν το 1978, όταν ο Σουηδός ορθοπεδικός Branemark παρουσίασε σε συνέδριο στο Τορόντο τις έρευνές του περί οστεοενσωμάτωσης των εμφυτευμάτων από τιτάνιο. Έκτοκτε επιλέγονται από δεκάδες ασθενείς σε όλο το κόσμο που έχουν χάσει τα δόντια τους. Είναι κατάλληλα για όλους τους ενήλικες, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία και έχουν πολύ μεγάλο ποσοστό επιτυχίας, άνω του 96%.
Ένας από τους λόγους που επιλέγεται αυτό το είδος θεραπείας είναι διότι η κατασκευή γέφυρας προκαλεί φθορά στα παρακείμενα υγιή δόντια, ενώ τα εμφυτεύματα όχι. Για την κατασκευή μιας γέφυρας είναι απαραίτητο το τρόχισμα των δοντιών πάνω στα οποία πρόκειται να στηριχθεί. Εάν κάποιο από τα δόντια στηρίγματα παρουσιάσει πρόβλημα, είναι πιθανό να χρειαστεί αφαίρεση της γέφυρας και επανατοποθέτηση ή κατασκευή νέας .Το γεγονός αυτό μειώνει μακροπρόθεσμα την πρόγνωσή της. Αντιθέτως, ένα εμφύτευμα τοποθετείται χωρίς να προκληθεί η παραμικρή βλάβη στα γειτονικά, υγιή δόντια. Γι αυτό ένα εμφύτευμα μπορεί να «ζήσει» για πάντα μέσα στο στόμα ενώ μια γέφυρα όχι.
Επιπλέον τα εμφυτεύματα υπερτερούν σε ότι αφορά στην καθαριότητα του στόματος. Σε αντίθεση με μια οδοντική γέφυρα που αποτελεί μια ενιαία κατασκευή, τα εμφυτεύματα επιτρέπουν το σχολαστικότερο καθαρισμό ανάμεσα στα δόντια και καθιστούν δυνατή τη χρήση οδοντικού νήματος, κάτι που είναι σημαντικά δυσκολότερο σε μια γέφυρα. Σε κάθε περίπτωση, η άριστη υγιεινή του στόματος πρέπει να γίνει συνήθεια σε όσους επιλέξουν οποιαδήποτε από τις δύο λύσεις αποκατάστασης χαμένων δοντιών.
Το εμφύτευμα μιμείται τη φύση, ενώ η γέφυρα όχι. Στην αποκατάσταση με χρήση εμφυτεύματος τοποθετούμε μια βίδα τιτανίου στην θέση της πραγματικής ρίζας του δοντιού που απουσιάζει. Έπειτα, το τεχνητό δόντι(θήκη ή στεφάνη) τοποθετείται με τη σειρά του πάνω στο εμφύτευμα που έχει προηγηθεί. Τα εμφυτεύματα σας επιτρέπουν να απολαμβάνετε με την ίδια άνεση μεγάλη ποικιλία τροφών, εξασφαλίζοντας παράλληλα ένα αισθητικό αποτέλεσμα που δε διαφέρει από ένα φυσικό δόντι.
Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν οπίσθια δόντια στηρίγματα η λύση των εμφυτευμάτων προσφέρει μια ακίνητη, σταθερή αποκατάσταση και μας απαλλάσσει από το «βάλε-βγάλε» μιας κινητής οδοντοστοιχίας(μασελάκι).
Συνοψίζοντας τα εμφυτεύματα ως μέθοδος αποκατάστασης έχουν τα εξής πλεονεκτήματα:
- Αντικατάσταση του χαμένου δοντιού, χωρίς να επηρεάζονται τα γειτονικά δόντια.
- Διατηρείται το οστό στην περιοχή.
- Έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.
- Επιτυγχάνεται άριστη στοματική υγιεινή , όπως τα φυσικά δόντια.
Και τα εξής μειονεκτήματα :
- Απαιτούν χειρουργική διαδικασία για την τοποθέτησή τους
- Η ολοκλήρωση της θεραπείας μπορεί να διαρκέσει 3-6 μήνες
- Υψηλότερο κόστος από μια γέφυρα
- Αντενδείκνυνται σε κάποιες ασθένειες όπως ο αρρύθμιστος διαβήτης
Συμπερασματικά, και οι δύο μέθοδοι αποκατάστασης με τα σύν και τα πλήν τους μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα της απώλειας ενός δοντιού .Ο κάθε ασθενής, όμως, θα επιλέξει πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό το ιδανικό σχέδιο θεραπείας για εκείνον ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές του ανάγκες και δυνατότητες .
ΛΥΚΟΤΣΕΤΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ
Οδοντίατρος